احسان کردن در سبک زندگی قرآنی

احسان و نیکی کنید اما انتظار نداشته باشید که دیگران جبران کنند، چون خداوند ضامن شده که خوبی های شما را جبران کند.
 

یکی از فلسفه های روزه این است که حال دل ما متوجه افرادی شود که از تامین نیازهای اولیه خود ناتوان هستند. افرادی که زندگی آنها به سختی تامین می‌شود و با سیلی صورت خود را سرخ نگه می‌دارند. اگر روزه می‌گیرید ولی هیچ توجهی به این افراد ندارید باید در روزه خود شک کنید. این فرصت های مبارک بهترین زمانی است که می‌توانید دیگران را یاری کنید. چون یکی از رفتارهای پسندیده و اخلاق نیکوی اسلامی، رأفت و دلسوزی نسبت به دیگران بالاخص نسبت به خانواده های بی سرپرست و بی بضاعت است که در قرآن و احادیث سفارش زیادی بر آن شده است و سبب خیرات و برکات زیادی برای انسان می گردد. 

نکته: این دنیا به منزله مزرعه ای است برای شما و شما کشاورزی هستید که می‌خواهید در این زمین، بذر بکارید. هر بذری را بکارید باید آن را درو کنید و بهره اش را به زودی خواهید دید. اگر نیکی و احسان کرده اید، از طرف خداوند نیکی می‌بینید اما اگر بذر کینه و دشمنی بکارید باید بدانید که آتشی روشن کرده اید که دودش به چشمان شما می‌رود. 
 

در این نوشتار می‌خواهیم از قرآن کمک بگیریم و درباره نیک و احسان به دیگران قلم بزنیم. 
 

«انّ الذین یتلون کتاب اللّه و اقاموا الصلواه و انفقوا ممّا رزقناهم سرا و علانیه یرجون تجاره لن تبور»آنان که کتاب را می خوانند و نماز بر پای می دارند و از آنچه که روزی آنها کردیم به صورت مخفی و آشکار انفاق می کنند امید به تجارتی دارند که هرگز تباه نمی شود[1] 

برخلاف ظاهر و تصور برخی از افراد که میهمانی دادن و احسان و نیکی به دیگران را عین ضرر و زیان می دانند، این گونه اعمال، همان سود خالص و چند برابر است و هیچ ضرری در آن نیست. این تصورات غلط، عاملی برای جلوگیری از احسان کردن هستند. در حالی که ماه رمضان فرصت مناسبی است تا علاوه بر ثواب های روزه، ثواب احسان و نیکی کردن را نیز کسب کنید. عقل انسان حکم می‌کند که کاری انجام دهد که ضرر نداشته باشد و احسان مردم نیز از همین قبیل است. شما در واقع یک سرمایه گذاری می کنید که هیچ ضرری در آن وجود ندارد و این یک امتیاز مثبت برای این کار است. 
 

مثل کسانی که اموال شان را برای رضای خدا انفاق می کنند مانند بوستانی است که بر جائی بلند باشد که باران قطره بزرگ به او برسد و دو برابر ثمر بدهد. [2] احسان کردن یکی از صفت های شایسته است و باعث دوستی و جلب محبت دیگران می شود. به شرطی که برای رضای خداوند باشد. چون اگر نیکی کنید اما منت بگذارید یا اینکه فقط به دنبال این باشید که دیگران بگویند عجب آدم با سخاوت هستید، هیچ فایده ای نخواهد داشت. لازم است متذکر شویم که، چرخ آسیابِ جامعه ایمانی بر پایه محبت و پیوستگی و حفظ کرامت‌ها می‌گردد و این چرخ در صورتی با قدرت می‌چرخد که رضای خداوند در کار باشد. 
 

اگر مخفیانه به فقرا انفاق کنید برای شما بهتر است و کفاره گناهان تان می گردد و خداوند به آنچه می کنید آگاه است. [3] هر فردی برای خود شخصیتی دارد و لازم است شخصیت او حفظ شود. اگر شما می‌خواهید به فردی کمک کنید، باید شخصیت او را مد نظر قرار دهید و کمک خود را به صورت مخفیانه به او برسانید. ریا یک صفتی است که به سادگی دیده نمی‌شود اما عمل شما را فاسد می‌سازد. اگر دوست دارید به دیگران احسان کنید، شاید لازم نباشد که موبایل خودتان را در بیاورید و سلفی بگیرید، اما شما می‌توانید برای اینکه ذهنیت جامعه را به سمت نیکی کردن ببرید، از وسیله های تهیه کرده عکس بگیرید و در فضا های مجازی پخش کنید، نه اینکه از فردی که مورد توجه قرار گرفته عکس بگیرید. 

توجه: علنی شدن کار خوب به قصد قربت، نه تنها عیب و ریا نیست، بلکه بسیار هم کار پسندیده و لازمی است و سبب الگوسازی، فرهنگ‌سازی، اصلاح و رشد جامعه می‌گردد و خیلی تاثیرات مثبتی نیز خواهد داشت. 
 

«ما انفقتم من شی ء فهو یخلفه» هر چه را که انفاق می کنید خداوند آن را عوض می دهد. [4] احسان و نیکی کنید اما انتظار نداشته باشید که دیگران جبران کنند، چون خداوند ضامن شده که خوبی های شما را جبران کند. پس در راه خداوند انفاق کنید و سرمایه خود را در راه او خرج کنید چون جبران خواهد شد. اگر از دیگران انتظار جبران داشته باشید، در واقع با آنها معامله مرده اید نه با خداوند و این یعنی ضرر کردن. 

توجه؛ برخی افراد هستند که سرمایه فراوان دارند و در ایامی که مردمان کشورش نیاز به کمک دارند، او نیم میلیون دلار برای خریدن یک اسب هزینه می‌کند. این افراد اسیر دنیا شده اند و سرمایه های باد آورده را باید به دست باد بسپارند. 

پی نوشت :
[1] قرآن کریم، سوره مبارکه فاطر، آیه 29
[2] قرآن کریم، سوره مبارکه بقره، آیه 256.
[3] همان، آیه 271
[4] قرآن کریم، سوره مبارکه سبأ، آیه 39